Phố Hàng Khoai dài 350m, nay thuộc phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội; cách Hồ Gươm chừng 1km về hướng bắc. Phố đi từ đường Trần Nhật Duật đến phố Hàng Lược ở phía tây, cắt ngang các ngã phố Nguyễn Thiệp – Nguyễn Thiện Thuật và Hàng Giấy – Đồng Xuân.
Phố Hàng Khoai được xây dựng trên nền đất xưa thuộc thôn Huyền Thiên, tổng Hậu Túc (sau đổi là tổng Đồng Xuân), huyện Thọ Xương. Ở số nhà 54 hiện nay vẫn toạ lạc một ngôi chùa nhìn sang mặt bắc chợ Đồng Xuân, gọi là chùa Quán Huyền Thiên vì thực ra lúc đầu nơi đây vốn là Huyền Thiên cổ quán, một chốn tu hành của các đạo sĩ Lão giáo và họ thờ thần Huyền Thiên Trấn Vũ. Ngày nay pho tượng thần trong chùa và hàng chữ 玄天古觀 đắp nổi tên quán trên tam quan vẫn còn nguyên chỗ cũ.
Trần Nguyên Đán (1326 – 1390), ông ngoại của Nguyễn Trãi, đã từng đến thăm quán Huyền Thiên và có bài thơ đề vịnh di tích này. Rồi Lão giáo suy vong, đạo sĩ bỏ đi hết, các sư sãi đến lập chùa thay thế quán. Từ đó có tên chùa Quán Huyền Thiên, bên trong thờ cả Thần lẫn Phật, sau lại thờ thêm các Mẫu. Tại đây còn có tấm bia cổ dựng vào năm 1668.
Phố Hàng Khoai xưa kia là nơi tập trung bán khoai, sắn của nông dân mấy tổng lân cận canh tác nơi đất bãi sông Hồng; do đó chính quyền thời Pháp thuộc đặt tên là Rue des Tubercules (“Phố Hàng Củ”). Tên phố Hàng Khoai được gọi chính thức từ năm 1945, sau khi phát-xít Nhật đảo chính thực dân Pháp tại Đông Dương.
Du khách đến Hà Nội thường được giới thiệu về chợ Đồng Xuân với cửa chính và các tượng đài hai bên ở phía phố Đồng Xuân. Đoạn giữa phố Hàng Khoai áp vào mặt phía bắc của ngôi chợ này. Dọc theo phố có các lối vào chợ rộng rãi xen với những nhà gửi xe dành cho khách hàng, ban ngày lúc nào cũng đông như kiến. Hàng hóa các loại hàng ngày được vận chuyển đến đây liên tục để đem vào bày bán trong chợ Đồng Xuân, chợ Bắc Qua.
Những du khách còn chưa biết được quang cảnh họp chợ rau đêm là như thế nào thì có thể đến phố Hàng Khoai vào lúc nửa đêm. Tối tối, hàng đoàn xe thồ, ô tô chở rau tươi, hoa quả và các loại củ từ những vùng chuyên canh lân cận tập kết trên phố này. Tờ mờ sáng, chủ các quầy rau, quả ở khu vực nội thành và các chợ khác lại đến đây mua buôn để về bán lẻ cho người tiêu dùng. Khoảng 7 – 8 giờ sáng thì chợ rau đêm tan, đường phố lại được dọn dẹp sạch sẽ như chưa hề có gì xảy ra.
Đối diện mặt phía bắc của chợ Đồng Xuân là chùa Quán Huyền Thiên và một dãy dài các cửa hiệu với đủ các loại hàng hóa tiêu dùng và tiểu thủ công nghiệp, giống như các đoạn đầu và cuối của phố Hàng Khoai. Gần đây, một số hộ ở phố này còn kinh doanh thêm các mặt hàng cao cấp… và bắt đầu xây các tòa nhà sang trọng hơn. Đáng tiếc rằng di tích đình Đồng Xuân góc phố Hàng Khoai – Hàng Giấy nay không còn.
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2018/01/Pho-Hang-Khoai.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: pho hang khoai”]
Hits: 589