Đền Hàng Tổng ở thôn Xuân Lai, xã Xuân Thu, huyện Sóc Sơn, thờ Thánh Gióng.
Theo truyền thuyết, Kẻ Trải – Xuân Lai là nơi dừng chân của Thánh Gióng khi ngài trên đường truy đuổi giặc Ân từ đất Vũ Ninh. Đoàn quân của Thánh Gióng khi qua đây thấy phong cảnh hữu tình, với bãi Đa trên nền thảm cỏ xanh, bến nước thơ mộng, phong cảnh trù phú của làng quê, đã dừng chân cởi giáp nghỉ ngơi. Nghe tin Thánh Gióng dừng chân, dân làng đem chiếu ra trải mời Thánh Gióng nghỉ và mang nước ra mời ngài. Có lẽ tên nôm của làng là kẻ Trải hay kẻ Sải, sau dân gian đọc thành Sải, ra đời từ đó. Hiện nay, Xuân Lai vẫn còn địa danh chờ Sải.
Ghi nhớ sự kiện này, sau khi Thánh Gióng thắng giặc, lên núi Sóc bay về trời, dân làng lập đền để phụng thờ Ngài tại nơi Ngài nghỉ ngơi, sát chân đê sông Cà Lồ. Hàng năm, dân làng cũng lấy ngày mồng 7 tháng Giêng âm lịch là ngày thánh hóa và ngày mồng tháng Tư là ngày sinh của Ngài làm ngày hội tưởng niệm Thánh Gióng.
Theo các cụ cao niên trong làng, đền Hàng Tổng là một ngôi đền bề thế tọa lạc trên một khu đất rộng trên một mẫu đất, quay hướng tây bắc. Đền gồm: nghi môn, khoảng sân rộng, đến nhà tiền tế với 3 gian 2 dĩ, hậu cung một gian 2 chái. Tại bãi cây Đa xây 2 nhà cầu, một nhà cầu 3 gian và một nhà cầu 2 gian để khi có lễ hội làm nơi sắp lễ, nghỉ ngơi của khách.
Trải qua biến cố của thời gian, hiện đền chỉ còn sân gạch và hậu cung, lọt thỏm trong khu dân cư với kết cấu kiến trúc một gian 2 dĩ. Đền vẫn còn lưu giữ được nhiều di vật quý gồm: long ngai, bài vị, bát hương, bức hoành phi “Quá hóa tồn thần” và một số đồ thờ tực khác.
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2017/12/Den-Hang-Tong.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: den hang tong.docx”]
Hits: 712