Miếu Đồng Cổ thờ thần núi Đồng Cổ (Trống Đồng), địa chỉ ở ngõ 136 đường Cầu Diễn, phường Minh Khai, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Truyền thuyết và sử sách cho biết Nguyên Xá là vùng có dân tụ cư lâu đời. Tại đây vào thập kỷ 1970, các nhà khảo cổ học đã phát hiện và khai quật di tích Ngoạ Long – một trong số ít những di tích ở khu vực Hà Nội thuộc nền văn hoá Phùng Nguyên có niên đại cách nay khoảng 4000 năm. Với vị trí ở cửa ngõ phía tây kinh thành Thăng Long trong thời phong kiến, Nguyên Xá là nơi diễn ra những sự kiện quan trọng. Thôn cũng từng được triều đình ban tặng 4 chữ “Thuần phong mỹ tục”, một minh chứng về truyền thống lịch sử và văn hóa ổn định của cộng đồng…
Vị thần được thờ trong miếu gọi theo sắc phong là “Đương Cảnh thành hoàng Giám thệ vương Đồng Cổ sơn thần”. Truyền thuyết dân gian cho biết: vào thời xưa, các tráng sĩ Đan Nê (Yên Định, Thanh Hoá) trên đường ra Hát Môn (Phúc Thọ, Hà Nội) tụ nghĩa dưới cờ của Hai Bà Trưng đã mang theo bài vị thành hoàng của địa phương mình tức thần núi Đồng Cổ. Khi qua Nguyên Xá thấy có không gian uy nghiêm, trang trọng, họ đã lập miếu thờ bái vọng.
Miếu Đồng Cổ được xây ở đầu làng Nguyên Xá trên thế đất quy xà với gò cao ở giữa, xung quanh có dòng nước uốn lượn. Di tích nay còn lại mang phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn. Tam quan xây kiểu tứ trụ nhìn ra hướng đông-nam, bên phải là đường quốc lộ QL32 chạy thẳng về trung tâm thủ đô Hà Nội.
Sau tam quan là tượng đôi voi quỳ chân trước, cùng rập đầu ở hai bên bức bình phong đắp cuốn thư. Có hai chiếc cầu cong nho nhỏ bắc qua ao sen, dẫn vào một sân gạch khá rộng. Toà tiền tế gồm 5 gian lớn, thềm đá cao 5 bậc. Hậu cung kết nối với toà tiền tế thành hình chữ “Đinh”. Nhờ lần trùng tu mới đây, những công trình đó cùng cả khu vườn và các nhà khác đã làm nên một cụm di tích khang trang.
Ngày 21-1-1989 miếu Đồng Cổ ở Nguyên Xá được xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia. Hiện còn có hai di tích lớn khác thờ thần Đồng Cổ ở Đan Nê (Thanh Hóa) và Yên Thái (Bưởi). Linh hồn của mỗi di tích đều là hội thề Đồng Cổ, từng có thời trở thành một sinh hoạt văn hoá và tín ngưỡng quan trọng của cả quan lẫn dân. Về sự tích các miếu thờ thần Đồng Cổ đã có nhiều ghi chép trong sách “Việt điện u linh” của Lý Tế Xuyên, “Lĩnh nam chích quái” của Trần Thế Pháp, “Đại Việt sử ký toàn thư” của Ngô Sĩ Liên…
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2017/10/Miếu-Đồng-Cổ.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: mieu dong co.docx”]
Hits: 1645