Chùa Bà Ngô ở phố Nguyễn Khuyến, phường Văn Miếu, quận Đống Đa, Hà Nội cách Hồ Gươm khoảng 1,5km. Ngôi chùa này được mệnh danh là ngôi chùa cổ, có tên chữ là Ngọc Hồ tự. Chùa có gần 900 năm tuổi, năm 1993 được nhà nước công nhận là di tích lịch sử – văn hóa.
Chùa đã trùng tu nhiều lần. Trên tấm bia đá “Ngọc Hồ tự bi kí” dựng trong chùa năm Tự Đức thứ 17 có ghi: Năm Tân Dậu (1861) làm mới ngôi nhà Tổ 5 gian, các năm Nhâm Tuất (1862), Quý Hợi (1863), Giáp Tý (1864), Ất Sửu (1865)… Sau khi được trùng tu, chùa trở nên khang trang như ngày nay với đầy đủ kiến trúc của một công trình thờ Phật: tam quan, tiền đường, hậu đường, nhà Tổ, điện Mẫu và nhiều di vật, tế khí quý.
Tam quan của chùa là gác chuông 2 tầng, 8 mái với 8 góc đao cong. Một quả chuông đồng đúc năm Canh Dần Thành Thái thứ 2 (1887) được treo ở giữa tam quan có dòng chữ Ngọc Hồ tự chung. Phật điện gồm tiền đường và hậu cung làm theo kiểu chữ Đinh. Hiên trong tiền đường dạng vòm cuốn mở rộng bằng một vì vỏ cua, là một kiểu kiến trúc ít có ở miền Bắc mà chỉ thấy ở Hội An, Huế với 2 đầu làm theo kiểu nhà kèn. Hậu cung 4 gian có nhiều của võng. Nhà Tổ, ngoài 2 ban thờ các sư tổ Bồ Đề đạt ma, các sư tổ của chùa đã viên tịch, còn có bàn thờ đức Văn Xương.
Điện Mẫu thờ các Mẫu, Ngọc Hoàng và vua Lê Thánh Tông ngồi trong ngai rồng. Hai bên thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo cùng hai gia tướng Yết Kiêu và Dã Tượng. Tượng trong chùa hiện có 35 pho được sắp xếp dọc Phật điện. Ngoài những pho như Tam thế, A di Đà tam tôn, Quan Âm thiên thủ thiên nhãn, Ngọc hoàng Thượng đế, Nam Tào, Bắc Đẩu, còn có 10 vị Diêm Vương và tượng Bà Ngô trang phục gần như tượng Mẫu. Tượng Tổ mang nhiều nét chân dung của sư nữ… Đặc biệt, trước hai bên cổng chính của chùa là một câu đối chữ Nôm, điều rất hiếm gặp tại các chùa ở Hà Nội: “Cuộc doanh hoàn đương củi quế gạo châu, cấp của làm duyên, gọi chút được tròn quả phúc; Chốn thành thị cũng non bồng nước nhược, lên chùa lễ Phật, kìa ai mến cảnh chiền già”.
Ngoài các bia đá, câu đối, chùa còn đang lưu giữ nhiều pho tượng cổ, cửa võng, hoành phi, đại tự, hương án và đồ tế khí quý giá. Trong nhà Tổ, ngoài ban thờ Bồ Đề Đạt Ma và các vị sư trụ trì chùa đã viên tịch, còn có ban thờ đức Văn Xương. Tượng Tổ mang nhiều nét chân dung của sư nữ… Gian Điện Mẫu bày tượng các Mẫu, Ngọc Hoàng và vua Lê Thánh Tông ngồi trên ngai rồng. Tại gian bên là ban thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo cùng hai gia tướng Yết Kiêu và Dã Tượng. Gian trong cùng có gắn rất nhiều bia hậu.
Trong chùa hiện có 35 pho tượng tròn, chủ yếu đặt trên Phật điện. Ngoài những pho như Tam thế, A-di-đà tam tôn, Quan Âm thiên thủ thiên nhãn, Ngọc hoàng Thượng đế, Nam Tào, Bắc Đẩu, các tượng được sắp xếp dọc tường nhà thiêu hương là Thập điện Diêm Vương, Bồ Tát và Bà Ngô trong trang phục gần như của Mẫu.
Đặc biệt, dọc hai bên cổng chính của chùa có đắp nổi đôi câu đối chữ Nôm, điều rất hiếm gặp tại các chùa ở Hà Nội. Câu đối đó như sau:
“Cuộc doanh hoàn đương củi quế gạo châu, cấp của làm duyên, gọi chút được tròn quả phúc;
Chốn thành thị cũng non bồng nước nhược, lên chùa lễ Phật, kìa ai mến cảnh chiền già.”
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2017/10/Chùa-Bà-Ngô.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: chua ba ngo.docx”]
Hits: 589