Phố Ngõ Trạm dài 228m, đi từ mặt phía nam chợ Hàng Da đến ngã ba Phùng Hưng – Ngõ Trạm, nay thuộc phường Hàng Bông, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, cách Hồ Gươm chừng 600m về hướng tây.
Phố Ngõ Trạm ở trên đất thôn Yên Trung Hạ, tổng Tiền Nghiêm, huyện Thọ Xương cũ. Phố ra đời vào đầu thế kỷ 20 với tên Rue Bourret nhưng dân ta quen gọi là Ngõ Trạm Mới, rồi rút gọn thành Ngõ Trạm khi phố Ngõ Trạm Cũ mang tên Rue Hà Trung. Các tên phố do Pháp đặt ra trong TP Hà Nội đã được đổi lại khi thị trưởng Thẩm Hoàng Tín ký Nghị định số 138-NĐ ngày 28-2-1951, từ đó đến nay Ngõ Trạm trở thành tên chính thức.
Phố Ngõ Trạm Mới đã được chính quyền thực dân quy hoạch cùng vài phố lân cận trên một khu vực có nhiều bãi đất bỏ hoang dọc đường xe lửa và các ruộng trồng hoa, trồng rau thuộc thôn Yên Trung bên cạnh chợ Hàng Da. Tại đây, lúc đó chỉ lác đác mấy ngôi nhà gần cây Cầu Sắt ở đầu phố Đường Thành, trong đó có trường tiểu học Pháp-Việt (gọi là trường Cửa Đông) xây một tầng gồm năm gian lớp cạnh gốc đa cổ thụ và sân chơi. Suốt từ chỗ đấy đến chợ Hàng Da hầu như chưa xây dựng gì.
Sau đó chính quyền thực dân nhanh chóng cho san lấp mặt bằng, chia lô, mời các nhà giàu bỏ tiền tậu đất. Chỉ trong vòng mười năm đã có nhiều quan lại tìm đến đây xây biệt thự để ở như tổng đốc Hoàng Thụy Chi, tuần phủ Phạm Gia Thụy, v.v. hoặc những tổ chức xã hội như Nhà thờ Tin Lành Hà Nội và Hội Hợp Thiện thì xây trụ sở, cũng như những nhà tư sản nội ngoại thì lại xây nhà tầng để kinh doanh.
Phố Ngõ Trạm tuy ở sát chợ Hàng Da nhưng hồi ấy yên tĩnh, nhà cửa chủ yếu xây để ở. Tại đây người ta còn mở những khách sạn, thường chiếm vị trí ở góc đường trông bề thế. Những dãy nhà nhiều gian rộng rãi cao ráo thì được cho thuê để mở trường (trường trung học Thăng Long – An Nam học đường…), phòng khám và bệnh viện tư (phòng khám của bác sĩ Nguyễn Văn Luyện – bệnh viện của Phạm Hữu Chương, Kỳ Quang Thân…).
Do dân cư nơi đây gồm nhiều nhà tư sản và trí thức trẻ nên đã diễn ra các hoạt động văn hoá xã hội. Đầu thập niên 1930 đã có nhóm Việt Nam của Hội Tam Điểm Bắc Kỳ và đến thời kỳ Mặt trận Dân chủ 1936 – 1939 lại có những tổ chức chính trị tìm đến đặt trụ sở cho cơ quan ngôn luận của họ (toà báo Tin Tức, báo Bạn Dân, Hà Thành thời báo).
Ngõ Trạm ngày nay, bên số chẵn có 10 nhà, đầu phố là Tổng Hội Hội Thánh Tin Lành Miền Bắc Việt Nam, đoạn giữa phố bao gồm những biệt thự và cửa hàng kinh doanh nhỏ lẻ, cuối phố có trường tiểu học Thăng Long (số 20) mới được đại trùng tu mà tiền thân là trường tư thục Thăng Long nổi tiếng.
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2018/01/Pho-Ngo-Tram.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: pho ngo tram.docx”]
Hits: 1634