Đình Phù Xá Đoài thuộc thôn Phù Xá Đoài, xã Phú Minh, huyện Sóc Sơn.
Phù Xá Đoài có tên Nôm là làng Nầm, nên còn gọi là Phù Nầm. Đình Phù Xá Đoài thờ Lê Phụng Hiếu, một nhân vật thời Lý, được tôn làm Thành hoàng làng. Lê Phụng Hiếu người Hoằng Hóa, thuộc châu Ái (Thanh Hóa), nổi tiếng có sức khỏe hơn người và rất giỏi võ nghệ. Lê Phụng Hiếu được vua Lý Thái tổ phong chức Võ vệ tướng quân. Khi Lý Thái Tổ mất, Lý Thái Tông lên ngôi vua, Lê Phụng Hiếu có công được phong Đô thống Thượng tướng quân, tước Hầu… Khi Lê Phụng Hiếu mất, vua ban đạo sắc phong làm phúc thần.
Đình Phù Xá Đoài được xây dựng từ thời Lê theo bố cục hình chữ Đinh. Đình được xây dựng trên một khu đất cao phía Tây làng, quay về hướng Nam, nhìn ra sông Cà Lồ. Khởi đầu, đình Phù Xá Đoài có quy mô kiến trúc bề thế với nhiều nếp nhà ngang dọc tạo thành. Trải qua thời gian, binh hỏa, phần nhiều di tích bị mai một chỉ còn lại đại đình và hậu cung.
Đại đình gồm 5 gian, 2 chái làm theo kiểu thượng rường hạ kẻ. Phần ống muống nối gian giữa đại đình và hậu cung. Hậu cung gồm 3 gian, giữa có sàn gỗ, trên đặt long ngai, bài vị của Thành hoàng làng.
Đình còn giữ được nhiều mảnh chạm khắc và kiến trúc thế kỉ XVIII với trang trí tứ linh, tứ quý, hươu, nai… và nhiều hiện vật có giá trí lịch sử, nghệ thuật như sắc phong, hoành phi, câu đối, bài vị, ngai thờ, kiệu bát cống, hương án, hạc thờ, sập, bia đá, chuông… Một trong các câu đối ghi tại định:
Xác kì hồ bất bạt dã,
Nghiễm nghiên vọng nhi úy chi
(Đồ sộ thay không thể phá bỏ,
Sừng sững trông mà nể sợ)
Đình còn là di tích kháng chiến. Từ tháng 02/1966 đến cuối năm 1968, đình là nơi ở và làm việc của đoàn chuyên gia quân sự Liên Xô sang giúp Việt Nam xây dựng sân bay và đào tạo phi công lái máy bay chiến dấu trong hai cuộc chống chiến tranh phá hoại. Năm 11968, Chủ tịch Hồ Chí Minh chúc Tết nhân dân trong xã, động viên bộ đội tại đây.
Đình được Bộ Văn hóa và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật năm 1991.
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2018/01/Dinh-Phu-Xa-Doai.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: dinh phu xa doai.docx”]
Hits: 1668