Cụm di tích đình – chùa Dục Tú là niềm tự hào của người dân nơi đây bởi cảnh đẹp thần tiên đã được đi vào thơ ca đương thời. Nằm trong vùng sinh sống của người Việt Cổ, Dục Tú đã được ca ngợi là đất “Dục Chung Anh – Tú Hải Hà” với nghĩa “Nuôi khí thiêng để làm đẹp sông biển”, có bề dày lịch sử hàng thiên niên kỷ với truyền thống văn hóa đẹp đẽ của xứ Kinh Bắc.
Chùa thôn Dục Tú, có tên chữ là “Tiên Cảnh Tự”, ngoài ra còn có nhiều tên gọi khác sau mỗi lần di chuyển nhu “Chùa Đào”, “Chùa Thức”, “Chùa Bà Tông”, “Chùa Dục Tú”.
Dục Tú là một trong 24 xã, thị trấn thuộc huyện Đông Anh. Thời kỳ đầu Công nguyên, nơi đây thuộc trang Đường An, sang thời Lê thuộc tổng Cổ Loa, huyện Đông Ngàn, Phủ Từ Son, trấn Kinh Bắc.
Sang đầu thời Nguyễn, Dục Tú nằm trong tổng Dục Tú, huyện Đông Ngàn, Phủ Từ Sơn, trấn Kinh Bắc cho tới đầu thế kỷ XX trưc thuộc phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Nằm trong Kinh Bắc với trung tâm phật giáo Luy Lâu, chùa Dục Tú ra đời từ rất sớm, có thể là từ thế kỷ VIII-XI. Ngôi chùa đầu tiên theo lời kể của các bậc cao niên trong làng là chùa Thức, được dựng trên bãi đất cao bên sông Cổ Giang, sau có thể mang tên chùa Hội, chùa Bà Tông … cho đến khi chùa mang tên chợ Vòng thì bị phá, dân làng chuyển chùa về nhà Thọ Lão ở đình làng như hiện nay.
Chùa Tiên Cảnh đã qua nhiều đời trùng tu, sửa chữa, năm Quý Dậu đời Gia Long (năm 1813), năm Ất Mùi đời Minh Mệnh (năm 1835) và năm Tân Hợi đời Tự Đức (năm 1851).
Chùa Tiên Cảnh do nhiều lần chuyển dời, qua nhiều biến cố lịch sử và một phần do tiêu thổ kháng chiến nên hiện nay quy mô kiến trúc của chùa còn nhỏ. Chùa hiện tại là phần kiến trúc nhà Thọ Tứ của đình làn được dựng vào năm 1887. Chùa quay hướng Nam nhà dạng chữ Nhị với 2 nếp 3 gian 2 dĩ.
Mặc dù qua nhiều lần chuyển dời song chùa Tiên Cảnh vẫn còn lưu giũ được nhiều di vật, đặc biết là hệ thống tượng tròn, mang những đặc trưng nghệ thuật của từng thời kỳ. Mỗi pho tượng được tạo tác là sự khắc họa tính cách của từng nhân vật trong truyền tích lịch sử. Trong toàn bộ hệ thống tượng, đáng chú ý là bộ tượng Tam thế, tượng Thập diện và tượng Phật Di Lặc. Bên cạnh đó, chùa còn lưu giữ được một số di vật cổ như: bia đá, chuông đồng được đúc năm Minh Mạng 16 (năm 1835).
Nằm gần trung tâm Phật giáo Luy Lâu, các ngôi chùa thờ Phật dần dần ra, đáp ứng lòng sung kính của người đương thời. Chùa là nơi gửi gắm tâm linh. Những ngôi chùa cổ từ xa xưa cũng đã thu hút không ít các công hầu, khanh tướng đến cửa thiền lễ Phật. Chùa Tiên Cảnh hơn thế, đã tiếp nhận mọi sự công được, trong đó có cả hai thứ phi của Ngô Vương Quyền, người con gái đã từng tận tâm trong việc tu bổ ngôi chùa của quê hương. Không những vậy, nơi đây còn là vùng đất của nhiều nhà khoa bảng.
Cùng với đình Dục Tú, chùa Tiên Cảnh hợp thành một quần thể kiến trúc đẹp và khá độc đáo ở phía Tây Bắc thủ đô Hà Nội ngày nay. Chùa là di tích ra đời sớm, dấu vết vật chất của các thời kỳ lịch sử còn in đậm trên kiến trúc và các di vật văn hóa. Từ quy mô bề thế của kiến trúc đến các kết cấu, các mảng chạm khắc đẹp, sinh động, các mái công hài hòa, uyển chuyển đến các viên gạch Bát Tràng cổ còn lại trong di tích giúp chúng ta hiểu thêm về di tích này. Chùa cùng với đình đã được Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa năm 1995./.
[embeddoc url=”/wp-content/uploads/2017/11/Chùa-Dục-Tú.docx” width=”0px” height=”0px” download=”all” viewer=”microsoft” text=”Tải xuống: chua duc tu.docx”]
Hits: 1182